Sexting heeft immense gevolgen!
Wat doe je als moeder als je ontdekt dat je veertienjarige dochter volledig naakt en herkenbaar op internet te zien is? Het overkwam Trees. Openhartig vertelt ze hoe sexting middels één foto desastreuze gevolgen had voor haar dochter en hun hele gezin. “Linda werd gepest, uitgescholden en bedreigd. Ze at niet, gebruikte slaappillen en durfde niet meer naar buiten. Op een gegeven moment vertelde ze dat ze ermee op wilde houden.”
Ik had nog nooit van ‘sexting’ gehoord tot de buurvrouw aanbelde. Haar kinderen zaten in onze wijk op school. Ze hadden een foto doorgestuurd gekregen. Ze zei: “Ik heb ook een dochter. Als er zo’n foto van haar rondging, zou ik dat willen weten.” Ze liet me de foto zien en ik schrok me kapot. Linda stond er helemaal naakt op, met haar gezicht in beeld, compleet herkenbaar.
In eerste instantie was ik boos. Het is verschrikkelijk om zo’n foto van je dochter te zien. Hoe haalde ze het in haar hoofd om zo’n foto te maken, laat staan door te sturen? Samen met mijn man liep ik naar boven. Linda zat op haar kamer en op de trap hoorde ik haar al huilen. Ze zat op haar bed te wachten tot we binnenkwamen. Natuurlijk werd er geschreeuwd: “Waar ben je in godsnaam mee bezig?” En: “Hoe heb je dit kunnen doen?” We waren geschokt.
Linda vertelde dat ze eerder die dag berichtjes had gekregen via WhatsApp en haar foto bleek ook al op Twitter te staan. Die foto had ze drie maanden eerder verstuurd naar een jongen met wie ze veel contact had. Ze hadden elkaar naaktfoto’s gestuurd om het een beetje spannend te maken. Na een tijdje hadden ze besloten om de foto’s te wissen. Linda had gedacht dat haar niets kon gebeuren en dat wij, of wie dan ook, er nooit achter zouden komen. Wat ze toen echter nog niet wist, was dat hij haar foto vóór die tijd al naar een vriend had gestuurd. Die had hem op WhatsApp gezet en dan gaat het snel. Binnen een paar uur ging die foto van de ene school naar de andere en door de hele stad. Duizenden mensen hebben hem gezien. Linda schaamde zich kapot.
Zedendelict
Nadat Linda haar verhaal had verteld, heb ik haar naar bed gestuurd. Het was duidelijk dat schreeuwen geen zin had. Ze was een hoopje ellende. Ik moest haar hiermee helpen, maar eerst moest ze uitrusten. Ze was compleet lamgeslagen. Ik heb de telefoon gepakt en Bureau Jeugdzorg gebeld. Via hen kwam ik terecht bij Kompaan en De Bocht (tegenwoordig is dit Sterk Huis, red.): een stichting die gezinnen helpt bij problemen op het gebied van opgroeien, ontwikkeling en veiligheid. Ik zei: “Ik heb hier een vogeltje zitten dat niet meer uit durft te vliegen. Wat moet ik doen?”
Er werd meteen een heel proces in werking gezet. Ze regelden therapie voor Linda en op hun aanraden heb ik contact opgenomen met haar school. Zowel Linda als die jongen kregen een gesprek. De jongen bood zijn excuses aan. Hij kreeg een waarschuwing en werd een dag geschorst. De volgende schooldag riep de schoolleiding alle leerlingen bij elkaar om uit te leggen wat er was gebeurd. Er werd afgesproken dat Linda hier nooit mee gepest mocht worden. Het was zo al erg genoeg voor haar. Deze foto’s zouden nooit helemaal van internet verdwijnen en altijd bij haar terugkomen. Iedereen was er stil van.
Ondertussen zaten wij bij de politie. In eerste instantie wilden we aangifte doen, maar dat bleek een ingewikkeld verhaal. Voor de wet was Linda niet alleen slachtoffer, maar ook dader. Iedereen die haar foto had doorgestuurd, kon veroordeeld worden voor het doorsturen van kinderporno. Zelf kon ze veroordeeld worden voor het máken van kinderporno – een zedendelict. Zelfs wij waren strafbaar, omdat iemand die foto naar ons had doorgestuurd. Hoe bestaat het? We waren totaal in shock. We besloten geen aangifte te doen. Als Linda een zedendelict op haar naam zou krijgen, zou dat haar altijd blijven achtervolgen. Een baan zou ze dan wel kunnen vergeten.
Nachtmerries
Op advies van Kompaan en De Bocht hebben we Linda overal naartoe begeleid. Niet om haar te controleren, maar om haar een gevoel van veiligheid te geven. Ik besloot minder te gaan werken om er voor Linda te kunnen zijn. Ik las zo veel mogelijk over wat ze doormaakte. Tegelijkertijd stuurden we haar weer naar school. Hoe moeilijk dat ook voor haar was, ze moest door met haar leven. Gelukkig werd ze daar goed opgevangen.
Maar de berichtenstroom via de sociale media ging door. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat kreeg Linda allerlei nare berichtjes via WhatsApp en Twitter: ‘Waar ben je mee bezig, hoer’, ‘Je spoort niet’, ‘Je bent een vieze slet’, en ga zo maar door. Er kwamen ook bedreigingen. Als ze naar buiten zou komen, zouden ze haar tegen de grond slaan. Jongeren uit de wijk liepen voor ons huis langs om haar uit te schelden. Ze verzamelden zich in het speeltuintje voor ons huis. We hebben de lamellen dichtgedaan.
Die periode heeft veel met ons als gezin gedaan. In drie maanden tijd werd ik grijs. Linda kon niet slapen door de pesterijen. Ze was bang en gestrest en had veel last van migraine. Ze at niet en gebruikte slaappillen. Ook mijn man en ik hadden slapeloze nachten of nachtmerries. ’s Nachts schrok mijn man wakker en riep hij haar naam. Dan droomde hij dat ze weg was, in elkaar geslagen werd en niet meer terugkwam.
Op school ging het redelijk met Linda. Daar werd goed met de situatie omgegaan. De dreigementen en scheldpartijen kwamen uit de wijk. Door het gepest voelde Linda zich zo angstig dat ze niet meer naar buiten wilde. Ze was bang dat ze achtervolgd en in elkaar geslagen zou worden. Wekenlang heeft ze thuisgezeten en ze raakte volledig geïsoleerd. De huisarts stuurde haar vervolgens naar een psycholoog voor een traumabehandeling. Ook volgde ze de therapie ‘Hulp na seksueel misbruik’, waar we samen naartoe gingen. Ik probeerde haar te steunen met wandelingen in het bos of winkeluitjes.
Radeloos
Na een paar maanden leek het beter te gaan met Linda. Hoewel ze binnen de wijk nog niet alleen op pad durfde, ging ze wel zelfstandig naar vriendinnen buiten de wijk. Ik had echt het gevoel dat het beter ging, maar niets bleek minder waar.
Op een middag zaten we samen bij haar therapie en vertelde ze wat er een paar dagen eerder was gebeurd. Ze had die dag tegen ons gezegd dat ze naar een vriendinnetje ging. Terwijl ik naast haar zat, legde ze haar begeleider uit dat ze hierover had gelogen. Ze was niet naar haar vriendin gegaan. Ze was naar het spoor gefietst. De rillingen liepen over mijn lijf toen ik dat hoorde. Dit ging te ver. Linda vertelde dat ze een tijdlang op een bankje aan het spoor had gezeten. Een man had haar zien huilen en was naar haar toe gegaan. Ze had hem verteld dat ze ermee op wilde houden. Het werd haar teveel. Ze voelde zich opgesloten en eenzaam. Ze kon het niet meer oplossen in haar eentje.
Ik voelde de schrik door mijn hele lijf. Dit had ik totaal niet zien aankomen. Ik was radeloos. Wat konden we nog doen om dit te stoppen? Op dat moment besefte ik hoe zwaar het voor haar was. Offline leek het goed te gaan, maar via WhatsApp gingen de pesterijen door. Op aanraden van haar begeleider is Linda de cursus ‘Opkomen voor jezelf’ gaan volgen. Daar maakte ze grote sprongen. Ze leerde van zich afbijten.
Het is inmiddels alweer twee jaar geleden en het gaat nu steeds beter met Linda. Ze is gelukkig, ook al gaat ze nog altijd de wijk niet in. De mensen hier in de buurt hebben haar zo boos gemaakt, dat ze bang is dat het licht een keer uitgaat en dat ze hen iets aandoet. Ze gaat ook niet op stap, omdat ze bang is om bekenden tegen te komen. Ze zit liever thuis. Dat is pijnlijk. Een meisje van zestien moet juist uit willen gaan en die vrijheid gun ik haar ook. Maar die ene foto heeft haar zo veel afgenomen.
Voor ons blijft het de vraag waarom ze dit heeft gedaan. We hadden nooit verwacht dat ze zo’n foto naar iemand zou sturen. Zo zat ze helemaal niet in elkaar. Als ik had geweten dat jongeren dit soort dingen deden, had ik er misschien aandacht aan besteed. Zelf zegt Linda dat ze er op dat moment niet bij stilstond wat dit met haar leven kon doen. Teleurgesteld ben ik niet, maar onbegrip is er wel. Door die ene foto was ik bijna mijn dochter kwijt.
Uit privacyoverwegingen zijn de namen in dit verhaal gewijzigd.
Vraag om hulp
Vind je het lastig om hierover te praten met je kind? Voor advies kun je terecht bij Sterk Huis: Kijk ook op de website van de campagne Onuitwisbaar, die specifiek voor dit probleem werd ontwikkeld door hulpverleners in samenwerking met jongeren. Een andere website die hulp kan bieden, is www.helpwanted.nl. Daar kun je online seksueel misbruik melden, maar ook chatten met medewerkers voor advies.
Waarschuwing!
Om de schade te beperken, is het zinvol om contact op te nemen met de ouders van het kind op de foto of het filmpje, maar stuur de beelden nooit zelf door! Dat valt onder het verspreiden van kinderporno en maakt jou net zo schuldig als ieder ander.