Huiselijk geweld, een landelijk probleem

Voor lang niet iedereen is thuis een warm, veilig nest. Annemarie (25) dacht dat ze de man van haar domen had gevonden toen ze ging samenwonen. Maar al snel veranderde haar droom in een nachtmerrie, waar ze pas na jaren met behulp van haar zusje uit wist te ontsnappen.

“Maar één keer heb ik in gezelschap wel eens iets laten vallen over huiselijk geweld. Niet over mij persoonlijk natuurlijk, maar in het algemeen. Ik vertelde tijdens de koffiepauze op mijn werk dat ik de avond ervoor de film Sleeping with the enemy had gezien met Julia Roberts en dat ik er niet van had kunnen slapen omdat ik het zo erg vond voor die vrouw. Ik wilde bij mijn vrouwelijke collega’s polsen hoe zij ertegen over zouden staan, misschien was er iemand bij die ik in vertrouwen kon nemen over mijn eigen situatie? Het was vast niet de juiste omgeving en het juiste moment om erover te beginnen, want van de reacties schrok ik enorm. ‘O, dat zou ik nooit pikken’, zei de één, ‘Ik was gelijk weg’, zei de ander. Betty van de make-up-afdeling grapte dat als haar vriend ooit een hand naar haar uit zou steken, ze hem alle hoeken van de kamer zou laten zien en hem zonder make-up de grootste blauwe ogen zou bezorgen die er bestonden. Iedereen lachte en als een boer met kiespijn grijnsde ik maar een beetje mee. Wat moest ik anders? Ik wist genoeg. Hier zou ik geen luisterend oor vinden. Ik was stom. Het lag aan mij. Het was belachelijk dat ik dit toeliet. Misschien was het toch mijn eigen schuld…”

Zevende hemel

“Ik viel als een blok voor Bart, voor mij was het liefde op het eerste gezicht. Ik ontmoette hem op de sportschool waar ik drie keer per week naar toe ging. Hij zag er geweldig uit, zo stoer, zo breed. Wat een lekker ding. Daar kon ik alleen maar van dromen. Toch? Altijd een enorme grijns op zijn gezicht en hij voerde doorlopend het hoogste woord. Ik hoefde niet eens om te kijken als hij binnenkwam, zijn stem hoorde je overal bovenuit. Alles wat ik niet was maar wilde zijn was hij. Zelfbewust, knap, gemakkelijk in de omgang. Hij was altijd omringd door mensen die om hen heen hingen. Ik zag wat hij teweegbracht op de sportschool, ook bij de vrouwen daar. De mooiste meisjes deden er alles aan om zo dicht mogelijk bij hem in de buurt te zijn en ik begreep hen helemaal. Wat ik minder goed begreep was dat ik zag dat hij vaak naar me stond te kijken en me ook altijd begroette en gedag zei als ik kwam en ging. Dat hij mij, grijze, spichtige muis, zag staan vond ik een klein wonder. Zo’n leuke, populaire vent die mij aansprak, hoe was dat mogelijk? En het werd nog gekker. Bart vroeg me mee uit. Ik was in de zevende hemel en voelde me de gelukkigste vrouw op aarde.”

Ware gezicht

“Na onze eerste date ging het snel. Bart vertelde dat hij problemen had thuis, hij woonde nog bij zijn ouders, en dat hij een verblijfplaats zocht. Ik vroeg hem direct om bij mij in te trekken. Ik woonde op mezelf en Bart was van harte welkom. Ik dacht dat hij de man van mijn dromen was. Samenwonen met hem vond ik heerlijk. Maar al snel veranderde de stemming en begon Bart vervelend tegen me te doen. Eerst alleen als hij had gedronken, maar later ook als hij nuchter was. Ik was overstuur en verbaasd, hoe kon hij zo veranderen? Kwam het door mij, deed ik iets verkeerd? Hij was heel snel kwaad, raakte geïrriteerd om de kleinste dingen en werd heel driftig. Hij maakte ruzie met mijn vriendinnen, hij vond ze stom, net zoals mijn ouders en zusje. Het was belachelijk dat ik nog met hen omging, ik had ze niet meer nodig, hij was er nu toch. In het begin raakte ik overstuur door zijn nare woorden en ging ik in discussie, maar daar hield ik snel mee op toen bleek dat mijn tegenspraak hem alleen maar kwader maakte. Ik kon hem beter uit laten razen, dan was hij de volgende ochtend wel weer gekalmeerd. Ik ging mijn gedrag aanpassen aan zijn stemming. Ik peilde zijn gemoedstoestand en paste mijn manier van doen daar op aan, maar helpen deed het niet. Bart werd steeds dominanter. Ik raakte steeds meer geïsoleerd en verloor langzamerhand alles om me heen. Mijn vriendinnen haakten af, mijn familie kwam niet meer langs en ik durfde ook niet meer bij hen op bezoek, uit angst voor afkeuring of ruzie. Mijn wereld werd heel snel kleiner en ik steeds onzekerder. Alleen mijn zusje bleef stug bellen, meestal als ik op mijn werk was. Ik veronderstelde dat ze dat deed zodat ik vrijuit kon praten en soms lag het op het puntje van mijn tong om haar alles te vertellen, maar ik deed het niet. Ik durfde mijn hart niet te luchten bij haar en ik wilde haar ook niet belasten met mijn ellende. Wat kon zij eraan doen?”

Doorslag

“Bart’s gedrag ging van kwaad tot erger. Er was geen dag meer zonder ruzie. Soms hoopte ik dat hij weg zou zijn als ik thuiskwam, maar dat gebeurde niet. Hij deed helemaal geen moeite om woonruimte te zoeken en ging steeds meer de dienst uitmaken in mijn huis. Alles wat ik kocht werd bekeken en vooral bekritiseerd, niets was goed. Na de verwijtende woorden, kwamen de klappen en er leek steeds minder voor nodig om hem kwaad te maken. Het eten dat ik maakte smaakte niet en ikzelf zag er niet uit. Na die eerste klap barstte hij in tranen uit en viel voor me op zijn knieën, hij schaamde zich enorm en had vreselijk veel spijt. Ik was enorm geschrokken, maar ik geloofde hem toen hij me verzekerde dat dit nooit meer zou gebeuren. Ik kon en wilde niet geloven dat mijn droomprins veranderd was in een monster. Ik hield nog steeds van hem, ook toen, maar diep van binnen groeide de angst. De enige persoon die ondanks alles contact met me bleef houden was mijn zus. Ze woonde ver weg, maar belde zo vaak mogelijk en sms’te me elke dag. Haar berichten werden steeds indringender. Ze vroeg me altijd als eerste hoe het met me ging, of ik vrijuit kon praten en of Bart in de buurt was. Op mijn verjaardag stuurde ze me een sms: ‘ Verwendag in wellnessresort cadeau, afslaan van deze uitnodiging wordt niet geaccepteerd.’ Bart zei dat ik niet moest gaan, maar voor één keer liet ik me niet tegenhouden. Iets in mijn zus’ stem gaf me de hoop dat ze vermoedde wat er gaande was bij mij thuis. Bij het zwembad in het wellness-centrum aarzelde ik wel even, maar ik trok toch mijn badjas uit en zakte snel in het water. Ik keek naar mijn zus en ik zag dat ze schrok. Eerst zei ze niets, maar toen zag ik een traan over haar wang lopen. Zachtjes trok ze me naar zich toe en hield me in haar armen. Ik besefte dat ze het wist en eindelijk liet ik me gaan en ik vertelde haar alles. De opluchting eindelijk mijn geheim te kunnen delen was enorm. Uren hebben we gepraat en samen zijn we die avond terug naar mijn huis gegaan. Ze zei tegen Bart dat ze bij me zou blijven en als hij niet snel zijn spullen zou pakken en zou verdwijnen zou ze de politie bellen en aangifte doen. Ik dacht dat hij haar aan zou vliegen, zo kwaad werd hij, maar hoe eigenaardig ik dat ook vond, hij raakte haar met geen vinger aan. Ik stond te bibberen als een rietje, maar zij stond daar als een feeks tegen hem te schreeuwen en het werkte. Ik wist niet wat ik zag, hij droop met de staart tussen de benen af. Nog dezelfde avond vertrok hij uit mijn leven en ik heb hem nooit meer gezien.”

Lees ook: Lisa, een verhaal van een Vergeten Kind

Nieuwe start

“Het duurde jaren voordat ik over mijn ervaringen heen was, maar met hulp van mijn zus, mijn ouders die het overigens vreselijk vonden dat ze me niet hadden kunnen helpen en Bureau Slachtofferhulp ben ik er redelijk goed uitgekomen. Toch was de impact op mijn leven enorm. Het duurde heel lang voordat ik niet meer bang was. Lang nadat Bart bij me weg was schrok ik nog als er ergens een deur hard dicht sloeg of als ik een ruzie hoorde. Ik ben zo snel mogelijk verhuisd uit de woning waar Bart en ik samenwoonden en heb een fijn huis en werk gevonden in een andere plaats. Ik woon nu vlakbij mijn zus en onze band is sterker dan ooit. Nooit zal ik vergeten wat ze voor mij heeft gedaan. Ze was er op het moment dat ik haar het hardste nodig had. Achteraf vind ik dat ik veel eerder hulp had moeten zoeken. Niets doen zal de situatie nooit verbeteren, dat besef ik nu heel goed, maar toen had ik er de moed niet voor om zelf weg te gaan. Aan een nieuwe relatie moet ik nog niet denken, ik wil alleen aan mezelf denken.”

Isabel vertelt in Mijn Geheim over hoe ze besluit melding te doen van huiselijk geweld bij een gezin in de buurt. Milly Datau, ambulant hulpverleenster bij Stichting Perspektief, vertelt over mishandeling van ouderen. Open de pdf door op onderstaande afbeelding te klikken en lees ook deze verhalen.