Chloë’s vriendin kan haar ziekte moeilijk verwerken
Een van de beste vriendinnen van Chloë (38) kreeg kanker, maar gelukkig werd ze eind vorig jaar ‘schoon’ verklaard. Jasmijn (39) heeft echter nog steeds veel last van de nasleep van haar ziekte en laat nooit na om dat ter sprake te brengen. Binnen hun vriendenkring heeft niet iedereen daar begrip voor en diep in haar hart wordt ook Chloë een beetje moe van al het geklaag… Wat kan ze doen?
“Er zijn van die momenten die je nooit meer vergeet. Het moment dat ik het bericht kreeg dat mijn vriendin Jasmijn kanker had, was zo’n moment. Ik zat na mijn werk met een gin-tonic op een terras te genieten van het zonnetje, samen met een collega. Toen ik mijn WhatsApp opende, zag ik dat ik een bericht had van Jasmijn. Ze had de uitslag van allerlei onderzoeken gekregen. Kanker, zo luidde de diagnose. Ik stond meteen op, zei mijn collega gedag en ging naar Jasmijn om haar te steunen.
Ik ken Jasmijn al ruim vijftien jaar. We maken deel uit van een grote vriendengroep van vijf stellen, die lief en leed delen met elkaar. We zijn er voor elkaar en dat was ook die dag het geval. Een paar vrienden zaten al op de bank, naast een stel familieleden. Haar twee kinderen zaten met treurige gezichtjes te kijken naar hun moeder, die tranen met tuiten huilde steeds wanneer iemand iets zei. Verdriet en angst voerden natuurlijk de boventoon, maar Jasmijn beloofde de moed niet op te geven. Ze zou er alles aan doen om beter te worden en elke behandeling aangrijpen die er was.
Goed nieuws
Er volgde een traject van pittige behandelingen en een operatie. Als vriendengroep stonden we Jasmijn en haar gezin zo veel mogelijk bij. We vingen de kinderen op, brachten haar naar het ziekenhuis en verzorgden haar thuis als dat nodig was.
Jasmijn had het zwaar. Er waren dagen bij dat ze zo ziek was dat ze geen normaal gesprek kon voeren. Slapen en zuchten, dat was dan het enige wat ze nog kon. Er zijn zeker momenten geweest dat ik dacht dat ze het niet zou gaan redden, zo ziek is ze geweest. Toch krabbelde ze weer op en na bijna een jaar kwam het verlossende woord: de behandelingen hadden hun vruchten afgeworpen. Jasmijn was ‘schoon’!
We hebben het goede nieuws vorig jaar op een warme nazomeravond met z’n allen gevierd, op een mooie plek aan het strand. Terwijl de zon onderging en een rozerode gloed achterliet op het warme zand, proostten we gezamenlijk op het leven. Dat we het maar achter ons konden laten. Een prachtige avond, die ook nog steeds in mijn geheugen gegrift staat.
We hadden natuurlijk niet verwacht dat Jasmijns ziekte na die dag ineens helemaal voorbij zou zijn. We wisten dat ze nog behoorlijk wat moest aansterken. Niemand vond het dus gek dat ze rond de feestdagen wat afspraken cancelde en dat ze af en toe een verjaardag miste. Als ze er wel was op avondjes met de vriendengroep, praatte ze vaak over vermoeidheid, pijntjes en kwaaltjes waar ze sinds haar ziekte last van had. Ik vond het vervelend voor haar en hoopte dat ze die periode snel kon afsluiten, maar al snel begreep ik dat het niet zo makkelijk is. Als je geen kanker meer hebt, komt er nog een heel proces achteraan. Niet alleen lichamelijk heb je een flinke klap gehad door de behandelingen, ook geestelijk gebeurt er van alles met je.
Niet netjes
Ik merkte dat ik Jasmijn soms uit de weg ging als ik haar tegenkwam op een verjaardag of tijdens een uitje. Gewoon omdat het onderwerp ‘nog niet beter’ altijd wel een keer aan de orde kwam en daar had ik niet altijd zin in. Dat ik daarin niet de enige ben, bleek onlangs toen we met een aantal vrienden en de kinderen naar de dierentuin gingen. Jasmijn had bedankt voor het uitje, het zou te vermoeiend zijn voor haar.
‘Eigenlijk ben ik blij dat ze niet meegaat, als ik eerlijk ben,’ bekende een van mijn vriendinnen, Lianne. ‘Ik word soms zo moe van haar!’
Haar echtgenoot Marco sprong daar meteen op in: ‘Je zou toch zeggen dat ze blij zou zijn omdat ze weer beter is? Ze blijft alleen maar klagen. Life goes on, hoor!’
‘Ja, ze blijft misschien wel een beetje lang in de slachtofferrol hangen,’ beaamde ik.
Mijn man Daan greep in: ‘Niet zo hard oordelen. Hebben jullie weleens zo’n diagnose gekregen of met zoiets te maken gehad?’
‘Nee,’ zei Lianne een beetje beschaamd. ‘Maar het is gewoon niet leuk meer om een gesprek met haar te voeren.’
‘Ik snap het,’ verdedigde ik Lianne. ‘Want je wilt het er gewoon niet altijd over hebben. Ik wil ook wel weer eens over iets leuks praten met haar.’
‘Dan moet je dat met háár bespreken,’ vond Daan. ‘Hoewel ik eigenlijk vind dat je er gewoon moet zijn voor haar, al heeft ze nog vier jaar nodig om dit een plekje te geven. Andersom zou je toch ook dankbaar zijn als mensen er zouden zijn voor jou?’
Daan heeft gelijk. Er onderling over praten is niet netjes en dat verdient Jasmijn niet. Dus sta ik nu voor de keuze. Zal ik Jasmijn vertellen hoe er over haar gedacht wordt of kan ik beter mijn mond houden en hopen dat ze zo snel mogelijk weer haar eigen vrolijke zelf wordt?”
-
Daan heeft volgens mij helemaal gelijk. Lees eens over : “ leven na kanker “ , dan kom je erachter dat het niet iets simpels als “life goes on “ , is en geklaag. En ik weet hoe moeilijk het soms kan zijn om het steeds weer te moeten aanhoren. Maar bedenk dan dat zij weer even haar verhaal kwijt kon en dat jij straks weer naar huis kan gaan. -
Hoi Cloë, Fijn dat jullie zo'n hechte vriendengroep hebben en dat jullie haar zo goed bijgestaan hebben. Ik begrijp dat je moe wordt van alle verhalen. Op zich vind ik het niet zo verkeerd om met elkaar daar over te praten. Jij betiteld het als niet netjes, maar je mag toch wel vragen aan de anderen hoe zij het vinden. Dan blaas je even stoom af. Ik zou haar er niet op aan spreken. Ik weet niet wat jij/de andere vrienden terugzeggen als zij haar verhaal doet, maar vraag waar je haar mee kan helpen. Zeg bijvoorbeeld ik zie/hoor aan je verhaal dat je het er nog steeds moeilijk mee hebt, wat kunnen we voor je doen om het mogelijk wat draagbaarder te maken? Als je haar aanspreekt op het klagen, zal zij waarschijnlijk het gevoel hebben dat jullie haar laten vallen ipv helpen. Zorg met elkaar voor samenhorigheid waar ook deze vriendin bij hoort. De volgende keer zou het iemand anders van de groep kunnen betreffen en dan is het fijn als jullie elkaar hebben. Veel sterkte! -
Ik kan echt heel boos worden om zulke reacties. 'Life goes on...' Ja, voor jullie is dat makkelijk praten. Als buitenstaander besef je niet half hoeveel impact zoiets op je leven heeft. Jouw leven gaat door, maar die van haar heeft even stil gestaan. Mijn man had kanker dus ik weet als geen ander hoe zwaar het herstel kan zijn. Je bent het vertrouwen in je lichaam kwijt en je bent je voor altijd bewust van het feit dat je nooit meer helemaal de oude word. Dat is moeilijk om te accepteren. Ik vind het dan ook schandalig dat er zo over haar gesproken word. Zoiets kan wel jaren duren en jullie hebben makkelijk praten, want jullie zijn gezond. Ze verdiend zoveel meer dan jullie geroddel. -
Mag ik heel even hardop zeggen wat ik van jou en de rest van Jasmijns 'vriendinnen' vind? Ik zal het maar niet doen, ik wil het netjes houden. Ik wil wel even dit zeggen: wie nooit kanker of een andere ziekte heeft gehad, heeft geen idéé wat erbij komt kijken. Jasmijn 'klaagt' niet over vermoeidheid, ze IS moe. Ze 'zegt' niet dat ze nog niet beter is, ze IS nog niet beter. Jij en je vriendinnen kunnen en mogen niet voor haar bepalen wanneer zij weer toe is aan eender wat voor babbels jullie normaliter hebben. Voor wat het vertellen betreft: als je niets leuks te vertellen hebt, hou dan je mond dicht. En als je het niet kunt opbrengen er gewoon voor haar te zijn, blijf dan lekker weg. Vriendinnen zoals jullie heeft niemand nodig. -
ZE ZEURT NIET EN DE ZIEKTE IS NOG LANG NIET VOORBIJ. Ze heeft de dood in de ogen gekeken en dan hebben haar “vriendinnen “ het over zeuren en voorbij ? Hoe triest zijn jullie ! Bah ! -
Ik denk dat jullie je niet beseffen wat het met een mens doet als je zoiets mee maakt. Ik vind het knap dat zij zich zo uit en eerlijk durft te zijn naar jullie. Dat is ook erg belangrijk en ik hoop dat jullie voor haar oprecht geīntereseerd zijn in hoe het met haar gaat en haar voor altijd steunen. Maar het lijkt erop dat jullie haar niet vriendin waardig zijn en moeten jullie je schamen. Jullie denken teveel aan jezelf en eigen belang. Wat betreft zijn jullie nog onvolwassen en triest! -
Een heel andere situatie, maar de reactie van "vriendinnen" was hetzelfde.. Ik ben één van de ousere meiden in onze gevarieerde vrienengroep, we zijn met 8 waarvan de leeftijd varieert tussen de 29 en de 23. De eersten zijn getrouwd, de laatsten hebben nog geen relatie of wonen pril samen. Hoewel de anderen nog niet bezig zijn met kinderen, heb ik zelf in een fertilliteitstraject gezeten en zijn we rukm 3.5 jaat bezig geweest voor we zwanger mochten raken. Mijn vrienden wisten van de behandelingen, maar veel deelde ik er niet over. Als iemand vroeg hoe het ging, antwoordde ik wel maar vaak nog de meest optimistische en korte versie van het verhaal. Met deze groep besprak ik het bewust nog veel minder, simpelweg omdat zij nog niet toe zijn aan het hoofstuk kinderen. Toch deelde één van de meiden tijdens het laatste vriendenweekend mede dat ze het vreeme vond dat mijn spuiten zo opzichtig (in een apothekerszakje gewikkeld in een jumbotas) ik de koelkast moesten liggen. Die avond stelde een vriend (tevens haar vriend) die werkt in het lab, de vraag hoe zo'n behandeling werkt. Kort uitleg gegeven, hij was oprecht geïnteresserd. De anderen gingen door met hun spelletje en kregen er weinig van mee. Toen ik die avond in bedag, ging mevrouw los tegen de anderen. Ik kon nergens anders meer over praten en ze werd moe van mijn gezeur. Er was meer dan alleen maar kinderen krijgen. Ik bespar je de details mar ben op niet mis te verstane wijze nar binnen gestoven en heb haar ontzettend afgebekt. Ik was woest! Heb haar kn een half uur durende tirade uitgelegdwat een behndeljng inhoud, hoezeer je leven stil staat en dat het lastig is het los te laten als je elke dag 3 naalden moet zetten, je lijf stijf staat en pijn doet van de hormonen, je iedere keer weer afhankelijk bent van een uitslag en je 3x per week op de meest onvoorspelbare momenten naar de arts moet. Om nog maar te zwijgen over de teleurstellingen als het wéér niet gelukt is. Uiteindelijk hebben we het uitgesproken, maar mijn vertrouwen in haar is weg. Ik zie haar als onderdeel van de groep, niet meer als vriendin. De anderen begrepen me wel en kwamen wel voor me op, maar als men nu vraagt hoe het gaat, zeg ik in die groep maar "goed". Heb geen zin me te verantwoorden aan mensen die dit onderwerp toch liever links laten liggen. Nu is het overigens wel gelukt, we zijn nu het eerste trimester voorbij. Iedereen heeft me gefeliciteerd, behalve zij. Zoals eagle hieronder schrijft: je komt er achter wie je vrienden zijn in de tijden dat je ze het meest nodig hebt, wie dat niet op kan brengen heb je later ook niet nodig.