Mijn man werd mijn vrouw
Nee, de jongen op wie ze op haar zestiende verliefd werd, bestaat niet meer. Maar de persoon van wie ze zielsveel houdt, heeft ze nog steeds aan haar zijde. De man van Suzanne onderging een geslachtsaanpassende operatie en gaat nu als vrouw door het leven. En nog altijd zijn ze gelukkig getrouwd. “Mijn man werd mijn vrouw, maar echte liefde overwint alles!”
Het was een gewone maandagochtend, nu ruim vijf jaar geleden. Kort maar krachtig rolden de woorden van mijn man uit zijn mond: “Suzanne, ik ben geboren als een jongen, maar ik voel me al heel lang een vrouw.”
Ik was verbijsterd. Totaal onverwacht werd ik geconfronteerd met zijn grote geheim. Al weken had ik het idee gehad dat hij ergens mee zat, maar als ik ernaar vroeg, ontkende hij dat er iets aan de hand was. Er waren geen spanningen tussen ons, dus had ik me verder niet echt zorgen gemaakt. En nu vertelde hij dit.
Het nieuws sloeg in als een bom. Je weet dat het bestaat. Je leest erover in een tijdschrift of ziet het voorbijkomen op televisie. En dan ineens speelt het de hoofdrol in je eigen leven.
Er schoot van alles door mijn hoofd. Hoe was dit mogelijk? Wij wisten altijd álles van elkaar. Althans, dat dacht ik… Wat wij samen hadden, was dat dan wel echt?
In de ijzige stilte die volgde, zat ik te wachten op de volgende zin: ‘Alles zal nu veranderen en daarom ga ik bij je weg.’ Maar die woorden bleven uit. Mijn grootste angst was dat ik dit mooie mens zou kwijtraken. Ik was bang om alles te verliezen, bang dat onze toekomst mij werd afgenomen.
Mijn angst maakte al snel plaats voor teleurstelling. Achtentwintig jaar lang hadden we lief en leed gedeeld en in al die tijd had hij me niet in vertrouwen genomen. Dat stak. Ik had hem zo graag hierin willen steunen. Maar hij was bang geweest voor afwijzing.
Ik merkte hoe moeilijk hij het vond om hiermee voor de dag te komen. Er stond zo ontzettend veel op het spel. Open kaart spelen kon desastreuze gevolgen hebben. Niet alleen ik, maar ook de kinderen zouden zich van hem kunnen afkeren. Daarom had het hem beter geleken om zijn wens om vrouw te zijn zo diep mogelijk weg te stoppen. Zolang hij zich maar gedroeg als een kerel en er niet over begon, was het probleem er ook niet. Maar zo werkt het natuurlijk niet.
Samen zaten we nog een uur aan de keukentafel. Inmiddels begreep ik dat hij mij en de kinderen had willen beschermen en dat hij het daarom zo lang had verzwegen. Ik was ook niet boos op hem, maar vond het oprecht jammer dat ik hem niet had kunnen bijstaan in zijn verdriet en onmacht. Zeker de afgelopen twee jaar, waarin het hem echt te zwaar was geworden en hij allerlei lichamelijke klachten had gekregen.
In die periode was het hem duidelijk geworden dat hij ervoor uit moest gaan komen. Maar hoe? Hoe vertel je je vrouw – die je absoluut niet wilt kwijtraken – zóiets? Hoe vertel je haar dat je weleens stiekem haar kleren aantrekt om je optimaal gelukkig te voelen? Die drempel was torenhoog en het had uiteindelijk nog twee jaar geduurd voordat hij de moed had verzameld om het mij te vertellen.
Een groot deel van zijn leven had hij er alles aan gedaan om de stoere macho man te zijn. Door zijn lichaam te trainen, had hij met name zichzelf ervan proberen te overtuigen dat hij een échte vent was. Ik had nooit kunnen bedenken dat dit geheim achter zijn stoere pantser schuilging. Omdat onze relatie zo bijzonder was, zou zijn geheim wat mij betreft niet tussen ons in komen te staan. Ik wist meteen dat we hier samen uit zouden komen.
Hij was blij dat hij zijn gevoelens nu eerlijk met mij kon delen. Na school kwamen de kinderen thuis en daarna werden we weer geleefd door de waan van de dag.
Lees ook hoe Nathalie haar coming-out en transitie heeft beleefd.
Reacties
Zo sleepten zich enkele maanden voort. Eens per maand bezocht hij een bijeenkomst voor transgenders. Misschien was het voldoende dat hij die ene avond per maand ‘zichzelf’ kon zijn, zo dacht hij. Of beter gezegd: dat hoopte hij. Als de kinderen op bed lagen, spraken we er af en toe over. Maar vaker werd erover gezwegen, omdat hij er verder nog niets mee wilde doen.
Maar hoe kon hij zijn gevoel negeren? Dat was niet vol te houden. Dat besefte hij na een paar maanden zelf gelukkig ook. Hij ging naar de huisarts, die hem geruststelde door hem te vertellen dat hij nog vier andere patiënten met deze gevoelens had. Het was fijn om te horen dat mijn man hierin niet alleen stond.
Hij werd doorverwezen naar het genderteam van het VUmc in Amsterdam, dat hem uiteindelijk doorstuurde naar het Universitair Ziekenhuis in Gent, waar de wachttijden korter waren. De bal was aan het rollen gebracht en dat vonden we best spannend. Maar het was ook fijn dat iemand met kennis van zaken ons nu vertelde hoe het verder moest. We merkten dat we daar behoefte aan hadden.
Hij ging de zogenaamde diagnostische fase in, die met name bestaat uit psychologische gesprekken. Er was geen twijfel meer mogelijk: mijn man was in alles een echte vrouw. Hij gedroeg zich als een vrouw, dacht als een vrouw en wilde gezíén worden als een vrouw. De diagnose ‘genderdysforie’ was een feit.
Nu we die duidelijkheid hadden, werd het tijd om de kinderen – toen negen en elf jaar oud – in vertrouwen te nemen. Ik was op mijn werk en mijn man zou het hun na schooltijd vertellen. Zelf vond ik het te spannend.
“Pap, we willen dat je gelukkig bent en dat je jezelf kunt zijn”, was hun eerste reactie. Het was heel bijzonder om dit later te horen. Apetrots ben ik op dat tweetal! Achteraf vind ik het natuurlijk jammer dat ik niet bij dat gesprek aanwezig was. Maar het was fijn dat we vanaf dat moment open konden zijn naar elkaar.
Nu officieel was vastgesteld dat mijn man in het verkeerde lichaam zat, wilde hij all the way gaan. Daar stond ik helemaal achter. Eigenlijk was het niet eens een issue: ik hield van hem en wilde dat hij gelukkig was. De hormoonbehandeling was de volgende belangrijke stap. Hij kreeg steeds meer vrouwelijke kenmerken en tegelijkertijd werd zijn testosteron onderdrukt.
Nu er uiterlijke veranderingen zichtbaar werden, besloten we de omgeving in te lichten. We schreven een brief, waarin we uitlegden wat er op dat moment bij ons speelde. We wilden het niet spannender maken dan het was en alle vooroordelen wegnemen. ’s Avonds laat lieten we de honden uit en stopten we de bewuste brief bij alle bewoners van de straat in de bus.
De buurtbewoners reageerden boven verwachting. Via kaartjes en mailtjes kregen we vele hartverwarmende reacties en daarmee prezen we ons gelukkig. Sommigen lieten weten dat ze het nieuws even moesten laten bezinken en van een enkeling hoorden we niets. Ook dat respecteerden we. De reacties van familieleden waren wisselend, maar over het algemeen positief.
Langzaam wende het hele gezin aan zijn transitie van man naar vrouw. Ik zat zo in het proces dat ik er geen moeite mee had. Het was eerder vanzelfsprekend. Hij ging voortaan door het leven als Nathalie. Hij werd zij. Hem werd haar. Voorzichtig maakten schoenen plaats voor laarzen met een klein hakje. Heel subtiel kregen haar shirts een iets vrouwelijkere snit. Ook liet ze haar haren groeien. We hebben het bewust rustig opgebouwd. Nathalie wilde niemand provoceren en vond tegelijkertijd steeds meer haar ware ik. We maakten nergens een geheim van en bleven de omgeving informeren. Als ze bij iedere stap wisten wat er ging gebeuren, zouden ze er ook beter op kunnen reageren.
Ik bleef positief. Niemand heeft garanties voor de toekomst, maar tot zover ging het goed. Ik ben een rasoptimist en wist dat we dit samen voor elkaar zouden boksen. Het was zwaar voor Nathalie, maar we bleven alles met de nodige humor bekijken. Met name het winkelen heeft ons veel plezier bezorgd. Samen pashokjes in en dameskleren passen, hilarisch! We leken wel een stel giebelende pubers. Bij de kassa sprak het personeel mij dan aan: “Veel plezier ermee, mevrouw.” Ze hadden eens moeten weten…
Operatie
Na een lange periode van hormonen slikken, was het tijd voor de volgende stap: de geslachtsaanpassende operatie. Begin 2012 hoorden we dat Nathalie in oktober geopereerd zou worden. In april dat jaar kregen we echter een onverwacht telefoontje: “De operatie is verzet en zal al over vier weken plaatsvinden.” Mijn hart sloeg over. Het ging nu opeens wel héél snel…
Op de dag voor de opname reden Nathalie en ik naar Gent. Nathalie was de rust zelve, maar ik was best nerveus. Niet zozeer vanwege de operatie, maar omdat ik haar straks in het ziekenhuis moest achterlaten.
Net voor Gent klonken de stemmen van de 3JS uit de radio. Alsof het op dat moment speciaal voor ons werd gezongen: Het is feest, vandaag is de toekomst begonnen. En ik wil met je leven zolang die nog duurt. Het is feest, vandaag heeft de liefde gewonnen. Want jij hoort bij mij.
Ik hield het niet meer droog en toen ik opzij keek, zag ik de tranen over Nathalies wangen rollen. Die avond ben ik rond half tien naar mijn hotel gegaan. Dat lag in de buurt van het ziekenhuis, zodat ik haar na de operatie kon steunen.
De volgende ochtend was het dan zover. Die maandag was de langste dag van mijn hele leven! Bij het ontbijt kreeg ik nauwelijks een hap door mijn keel. Ik probeerde vervolgens de tijd te doden, maar kon me niet goed concentreren. Televisie aan, zappen, en weer uit. Puzzelen, uit het raam staren, weer met mijn hand naar de afstandsbediening. En vooral heel veel op mijn horloge kijken. Nathalie en ik waren slechts zevenhonderd meter van elkaar verwijderd, maar ik kon niet bij haar zijn en dat vond ik verschrikkelijk. Was ze nog op de operatiekamer? Verliep de operatie goed? De hele dag was ik aan het malen.
Rond drie uur ’s middags mocht ik eindelijk bellen om te vragen of de operatie achter de rug was, maar er was nog niks bekend. Een halfuur later kreeg ik te horen dat Nathalie nog altijd op de OK was. Om vijf uur kwam het bericht dat ze om zeven uur die avond terug op haar kamer zou zijn.
Gespannen, maar opgelucht liep ik haar kamer in. Die was leeg. Zelfs al haar spullen waren weg. Ongerust speurde ik de gangen af naar verplegend personeel. Pas veel later vond ik iemand die me kon vertellen dat Nathalie naar een andere kamer was verhuisd. Inderdaad, haar spullen lagen daar, maar nog altijd geen Nathalie. Mijn geduld werd aardig op de proef gesteld. Na een negen uur durende operatie werd haar bed iets voor half tien eindelijk de kamer in gerold.
De volgende dag bezocht ik Nathalie nog een keer voordat ik naar huis reed. Hoewel het goed met haar ging en ze me geruststelde, liet ik haar met pijn in het hart achter. Als ik terugdenk aan dat moment, word ik weer emotioneel. Ik wilde niets liever dan bij haar blijven, maar thuis ging het leven ook door, met twee schoolgaande kinderen, mijn werk en de honden. Hoe reëel dit ook was, toch vond ik het vreselijk dat we door tweehonderd kilometer asfalt gescheiden waren. Ik zocht haar dan ook zo vaak mogelijk op en als het enigszins kon, gingen de kinderen mee.
In plaats van de verwachte week, duurde het drie weken voordat Nathalie voldoende was hersteld en uit het ziekenhuis werd ontslagen. Eindelijk was mijn maatje weer thuis! Het was een erg zware ingreep geweest en het heeft een tijd geduurd voordat Nathalie helemaal genezen was. Door een aaneenrijging van complicaties heeft ze negen maanden bijna alleen maar in bed gelegen. Ik vond het verschrikkelijk om te zien hoeveel pijn ze had en probeerde haar zo goed mogelijk te verzorgen. Het was fijn dat ik in ieder geval iets voor haar kon doen.
Langzaam knapte ze op en pakten we de draad van het gewone leven weer op. Nathalie ging ook weer werken. Na zo’n intensieve periode samen, moest ik eraan wennen dat ik haar niet meer de hele dag om me heen had.
Niets veranderd
Na de medische molen kwam de papieren rompslomp. Het bleek onder meer een hele toer om de naam en het geslacht op officiële papieren te wijzigen. Maar alles is nu achter de rug. Nu Nathalie volledig zichzelf is, is de onrust uit haar weggetrokken en is ze gelukkiger dan ooit. We sluiten een heel hectische periode af. Er is zo veel gebeurd, maar tegelijkertijd is er niets veranderd. Ons huwelijk is beter dan ooit.
Wat wél veranderd is, is de manier waarop ánderen naar ons kijken. Als we een paar jaar geleden ergens binnenkwamen, nam iedereen aan dat we man en vrouw waren. Nu wordt er gevraagd wat onze relatie tot elkaar is. Daar moeten we wel aan wennen. Ik had er niet bij stilgestaan dat iets wat in mijn hart zo duidelijk is, ineens bij anderen vragen kan oproepen. Zo zijn mensen soms verbaasd dat we nog bij elkaar zijn. Terwijl we volgens mij nog steeds dezelfde personen zijn, die van elkaar houden om wie ze zijn. Vroeger was ik heel trots op mijn gespierde vent. Nu ben ik net zo trots op mijn stoere wijf!
Ik heb serieus nooit overwogen om bij hem weg te gaan. Om mezelf de liefde van mijn leven te ontnemen en onze kinderen hun vader. Vol overtuiging kan ik zeggen dat Nathalie nog altijd de persoon is van wie ik zielsveel hou. Het voelt nog steeds vertrouwd. Alleen moeten we elkaar op seksueel vlak opnieuw gaan uitvinden.
Vijf jaar geleden ben ik in de sneltrein gestapt en jarenlang werd ik intensief geleefd. Alle dagen stonden in het teken van Nathalies transitie. Bij iedere stap die we namen, hebben we zo goed als dat kon ruim vooruitgekeken en ons afgevraagd wat het voor de kinderen zou betekenen. Zij mochten hier, hoe dan ook, niet onder gaan lijden. We denken dat dat aardig gelukt is.
Een halfjaar geleden is de trein langzaam tot stilstand gekomen. De rust is wedergekeerd in ons leven. Nathalie heeft deze zware weg bewandeld en voelt zich nu eindelijk thuis in haar eigen lichaam. Ik ben blij voor haar. Want mensen van wie je houdt, wil je gelukkig zien. ‘Echte liefde overwint alles.’ Dat vond ik altijd zo’n kleffe uitspraak. Maar juist zo simpel is het.
Vijf jaar na bovenstaand interview deed ook Jessica, de dochter van Nathalie en Suzanne, haar verhaal in Mijn Geheim als onderdeel van het drieluik ‘De moeder de vrouw’.